DOT ή ECE: Είναι το κράνος σου ασφαλές;

Ανεξάρτητοι οργανισμοί σε όλο τον κόσμο διεξάγουν τεστ αντοχής στα κράνη προκειμένου να πιστοποιήσουν ότι αυτά μπορούν πράγματι να προστατέψουν το κεφάλι του αναβάτη σε περίπτωση πτώσης. Οι πιο συνηθισμένες πιστοποιήσεις, που βλέπουμε στα κράνη είναι οι DOT και ECE. Ας δούμε τι σημαίνουν και τι διαφορές έχουν μεταξύ τους.



DOT

Το ακρωνύμιο DOT προέρχεται από Department Of Transportation, δηλαδή το αντίστοιχο υπουργείο μεταφορών της Αμερικής, το οποίο από το 1972 έχει θεσπίσει συγκεκριμένα κριτήρια ασφαλείας που πρέπει να έχουν τα κράνη, αλλά και συγκεκριμένες διαδικασίες προκειμένου να ελέγχεται η αποτελεσματικότητά τους. Η ένδειξη DOT στο πίσω μέρος ενός κράνους σημαίνει ότι αυτό καλύπτει τουλάχιστον τις ελάχιστες προϋποθέσεις ασφαλείας που έχουν θεσπίσει οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

Ο σημαντικότερος ίσως έλεγχος που πραγματοποιείται στα κράνη είναι αυτός της πρόσκρουσης. Το κράνος αφήνεται να πέσει από ύψος πάνω σε επίπεδη ή με καμπύλη, ατσάλινη επιφάνεια. Το ύψος από το οποίο θα πέσει εξαρτάται από το μέγεθος της δύναμης που θέλουν οι ερευνητές να παραχθεί κατά την πρόσκρουση. Στο εσωτερικό του κράνους τοποθετείται ένα ομοίωμα κεφαλιού με αισθητήρες που μετρούν τις δυνάμεις που μεταφέρονται σε αυτό κατά την πρόσκρουση. Η συγκεκριμένη διαδικασία πραγματοποιείται πολλές φορές με διαφορετικά σημεία του κράνους να προσκρούουν στη μεταλλική επιφάνεια.

Ένα ακόμα τεστ που γίνεται στο κράνος είναι αυτό της διείσδυσης. Ένα βαρίδι κωνικού σχήματος πέφτει από συγκεκριμένο ύψος πάνω στο κράνος προκειμένου να διαπιστωθεί αν μπορεί να διαπεράσει το εξωτερικό και το εσωτερικό κέλυφος και να φτάσει στο εσωτερικό του κράνους. Επειδή είναι πολύ σημαντικό το κράνος να παραμείνει στο κεφάλι του αναβάτη σε περίπτωση ατυχήματος, εξετάζεται και η αντοχή του ιμάντα πρόσδεσης. Σε αυτόν ασκείται συγκεκριμένη πίεση και φυσικά δεν θα πρέπει να κοπεί. Ακόμη, δοκιμάζεται η αντοχή της ζελατίνας. Μικρά βαρίδια εκτοξεύονται προς αυτή, ώστε να ελεγχθεί αν αντέχει σε έντομα, πετραδάκια ή άλλα θραύσματα που μπορεί να χτυπήσουν πάνω της. Τέλος, ελέγχεται η ορατότητα που προσφέρει το κράνος. Το άνοιγμά του θα πρέπει να επιτρέπει οπτικό πεδίο τουλάχιστον 210 μοιρών.



ECE

Τα αρχικά ECE προέρχονται από το Economic Commission for Europe και είναι αντίστοιχη πιστοποίηση με την DOT όσων αφορά στις προδιαγραφές και τις μεθόδους ελέγχου που χρησιμοποιούνται. Τέθηκαν σε ισχύ το 1958 και διαφέρουν από την DOT στον τρόπο διεξαγωγής του τεστ πρόσκρουσης. Στην DOT πραγματοποιούνται δυο χτυπήματα στο ίδιο σημείο του κράνους, ενώ στην ECE μόνο ένα. Όμως, τα όρια των δυνάμεων που επιτρέπεται να περάσουν στο εσωτερικό τους είναι ίδια οπότε ένα κράνος με πιστοποίηση DOT περνά τον έλεγχο ECE και το αντίστροφο.

Η βασική όμως διαφορά είναι στο ποιος διενεργεί τον έλεγχο. Η πιστοποίηση DOT επιτρέπει στους κατασκευαστές να διενεργούν οι ίδιοι τον έλεγχο και στη συνέχεια να βγάζουν τα κράνη τους στην αγορά με τη «σφραγίδα» DOT. Στη συνέχεια το υπουργείο αγοράζει ένα κράνος και διενεργεί τους ελέγχους. Αν δεν περάσει τα τεστ με επιτυχία, τότε απευθύνονται στον κατασκευαστή, αλλά το κράνος βρίσκεται ήδη στα καταστήματα. Από την άλλη πλευρά, οι έλεγχοι ECE γίνονται από ανεξάρτητους φορείς πριν το κράνος βγει στην αγορά. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που η συγκεκριμένη πιστοποίηση χρησιμοποιείται σε περισσότερες από 50 χώρες παγκοσμίως, ενώ και στους αγώνες μοτοσυκλετών επιτρέπονται μόνο κράνη με πιστοποίηση ECE. Επίσης, διενεργούνται και έλεγχοι σχετικά με το κατά πόσο το κράνος αποτρέπει τραυματισμό του αυχένα, αλλά σύμφωνα με όσους διενεργούν ελέγχους DOT, αυτές οι μέθοδοι δεν είναι αξιόπιστες και δεν μπορούν τα αποτελέσματα να επαναλαμβάνονται με ακρίβεια.