Εδώ και μερικά χρόνια οι Ισπανοί κυριαρχούν στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ταχύτητας, με πολλές νίκες, βάθρα και Παγκόσμια Πρωταλθήματα να φτάνουν στα χέρια τους σε όλες τις κατηγορίες. Δεν ήταν όμως πάντα έτσι. Πότε άρχισε η ισπανική κυριαρχία και πως καταφέρνουν οι αναβάτες της Ιβηρικής χερσονήσου να μένουν στην κορυφή;
Το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ξεκίνησε το 1949 και εθνολογικά δεν θα μπορούσε να είναι πιο διαφορετικό από ότι σήμερα. Το μόνο κοινό στοιχείο μπορούμε να πούμε ότι ήταν η έντονη συμμετοχή των Ιταλών, κυρίως όμως στις μικρότερες κατηγορίες, ενώ τα 500cc ήταν πεδίο κυνηγιού των Αγγλοσαξόνων.
Με εξαίρεση τους Umberto Masetti και Libero Liberati, που κατέκτησαν συνολικά 3 Παγκόσμια Πρωταθλήματα, από το 1949 μέχρι το 1966 που εμφανίστηκε ο Giacomo Agostini, όλα τα Πρωταθλήματα της μεγάλης κατηγορίας είχαν κατακτηθεί είτε από «εγχώριους» Αγγλους είτε από Αγγλους των αποικιών. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό, όμως θα αναλυθούν σε άλλο άρθρο, καθώς εδώ θα επικεντρωθούμε στους Ισπανούς.
Ιταλοί - Αμερικανοί - Αυστραλοί - Ισπανοί
Μετά υπήρξε η κυριαρχία του
Agostini, μετά ήρθαν οι Αμερικανοί και Αυστραλοί και αργήσαμε πολύ να δούμε κάποιον Ισπανό να πρωταγωνιστεί. Ενδεικτικά, ο πρώτος που πήρε βαθμούς στη μεγάλη κατηγορία ήταν ο
Jean Vivesse Bordons το 1971, η πρώτη νίκη ήρθε από τον
Victor Palomo το 1974 και ο πρώτος Παγκόσμιος Πρωταθλητής στη μεγάλη κατηγορία ήταν
ο Alex Criville το 1999!
Βεβαίως να αναφέρουμε ότι στις μικρότερες κατηγορίες υπήρχαν θρύλοι, όπως ο
Angel Nieto που έφερναν σταθερά την ισπανική σημαία στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου και κατακτούσαν Πρωταθλήματα.
Από τότε πολλά έχουν αλλάξει και τα τελευταία 20 χρόνια οι Ισπανοί έχουν πάρει 10 Παγκόσμια Πρωταθλήματα στη μεγάλη κατηγορία, δια χειρός
Marc Marquez και
Jorge Lorenzo. Δεν είναι όμως μόνο τα Πρωταθλήματα.
Είναι η πληθώρα των αναβατών τους που συμμετέχουν, όχι μόνο στη μεγάλη κατηγορία αλλά και στα φυτώριά της, τη
Moto3 και τη
Moto2 και στα Πρωταθλήματα προετοιμασίας, όπως το
Red Bull Rookies Cup. Το μέλλον διαφαίνεται ότι θα παραμείνει ισπανικό, αλλά πως έφτασαν εκεί;
Η εποχή Franco
Όπως συμβαίνει πάντα με την ανάδυση ενός φαινομένου, δεν ήταν μια στιγμή που άλλαξε τα πράγματα, αλλά μάλλον πολλές μικρές στιγμές που σιγά σιγά χτίσανε το φαινόμενο που οι υπόλοιποι είδαν ως ξαφνικό.
Η Ισπανία πέρασε μια περίοδο απομονωτισμού μετά τον Ισπανικό εμφύλιο πόλεμο της δεκαετίας του `30 και με τον
Franco πλέον στο τιμόνι της, θεωρούταν ως παρίας από τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές δυνάμεις που
έχυσαν τόνους αίματος πολεμώντας έναν ομοϊδεάτη του. Η απομόνωση όπως ήταν λογικό έφερε μια τακτική προστατευτισμού της τοπικής αγοράς και αυτό περιελάμβανε και τις μοτοσυκλέτες.
Εταιρείες όπως η
Bultaco, η
Ossa και η
Derbi έζησαν χρυσές εποχές κατασκευάζοντας μικρά δίχρονα μηχανάκια τα οποία πουλούσαν χωρίς ανταγωνισμό στην τοπική αγορά. Αυτό έφτιαξε μια «μαγιά» αναβατών όπως οι
Angel Nieto, όμως έλειπε ακόμα η «εκπαίδευση» στις μεγάλες μοτοσυκλέτες, όπως και ο τομέας της καινοτομίας, στον οποίο δεν χρειάζεται να επενδύσουν επιχειρήσεις που ζούνε υπό καθεστώς προστασίας.
Εν τω μεταξύ το ισπανικό κοινό είχε ήδη μυηθεί στα MotoGP, καθώς είδε τον πρώτο αγώνα να γίνεται
στην πίστα του Montjuic ήδη το 1951, αλλά οι αγώνες του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος σταμάτησαν να διεξάγονται στην Ισπανία το 1955.
Η εποχή μετά τον Franco
Το 1972 τα MotoGP επέστρεψαν στην Ισπανία, λίγο πριν το θάνατο του
Franco και αν και είχαμε και πάλι διαλείμματα, τα συστατικά υπήρχαν. Όταν πέθανε ο
Franco, η Ισπανία πήρε πάλι τη θέση της στον έξω κόσμο και η «μαγιά» των αναβατών είχε πλέον εμπειρία και ξεχύθηκε στις πίστες του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος.
O
Angel Nieto μεσουρανούσε, λίγο αργότερα εμφανίστηκε ο
Sito Pons που κατέκτησε 2 Πρωταθλήματα στην κατηγορία των 250cc και αυτοί οι δύο αναβάτες ενέπνευσαν περισσότερους συμπατριώτες τους να βγούνε στις πίστες του κόσμου.
Σιγά σιγά οι Ισπανοί άρχισαν να κυνηγούν περισσότερο τους αγώνες, είτε σαν αναβάτες είτε σαν κοινό και αυτό έφερε τεράστια οδηγική ανάπτυξη σε ένα έθνος που όπως είδαμε αυτή ήδη αναπτυσσόταν υπόγεια επί
Franco.
Όσο ανέβαινε ο εγχώριος ανταγωνισμός, τόσο ανέβαινε και το επίπεδο των αναβατών που έφταναν στο Παγκόσμιο, και όσο το κοινό ενδιαφερόταν, τόσο οι χορηγοί ακολουθούσαν, καθώς ήξεραν ότι θα έβρισκαν πελατεία μέσω των αγώνων.
Και βήμα βήμα, λίγο λίγο, το επίπεδο συνέχισε να ανεβαίνει, οι Ισπανοί έβγαζαν όλο και περισσότερους αναβάτες, ομάδες και χορηγούς στον έξω κόσμο και σιγά σιγά κυριάρχησαν σε σημείο που το εγχώριο Moto3 Πρωτάθλημα έγινε Παγκόσμιο Junior GP Πρωτάθλημα και όσοι αναβάτες θέλουν να φτάσουν στα MotoGP και να έχουν πιθανότητες επιτυχίας επιλέγουν να περάσουν από εκείνο το σχολείο για να «τρίψουν αγκώνες».
Θα κρατήσει αυτό για πάντα;
Προφανώς όχι. Καμία κατάσταση δεν είναι μόνιμη και ήδη η
Dorna (παρότι ισπανική και η ίδια) προσπαθεί να πάρει μέτρα για να περιορίσει αυτό το φαινόμενο, καθώς ξέρει ότι στο βαθύ μέλλον δεν είναι βιώσιμο μια εθνότητα να μονοπωλεί το πρωτάθλημα. Μέτρα όπως η δημιουργία πρωταθλημάτων προετοιμασίας που προσεγγίζουν άλλες εθνότητες (
Asia Talent Cup, British Talent Cup, Northern Talent Cup). Όμως
για να αλλάξει ριζικά η κατάσταση θα πρέπει να δημιουργηθεί κάποια νέα «μαγιά» και μέχρι να γίνει αυτό οι Ισπανοί θα συνεχίσουν να κυριαρχούν.
