Τι είναι και πως λειτουργεί ο μεταβλητός χρονισμός βαλβίδων
-Η αρχή έγινε από τη Honda τη δεκαετία του `80.
-Ο απλός χρονισμός προκαθορίζεται και λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο σε όλο το εύρος στροφών.
-Ο μεταβλητός χρονισμός αλλάζει το χρόνο ανοίγματος και κλεισίματος των βαλβίδων ανάλογα με τις στροφές.
-Τα νέα συστήματα ελέγχουν και τον βαθμό βύθισης των βαλβίδων
Η αρχή έγινε από τη Honda τη δεκαετία του `80
Όπως πάρα πολλές φορές στο χώρο της μοτοσυκλέτας, μερικές ιδέες χρειάζεται να «ζυμωθούν» χρόνια, να αλλάξουν πολλά χαρακτηριστικά και να έρθει η κατάλληλη στιγμή ώστε να γίνουν ευρέως αποδεκτές. Έτσι γίνεται και με τον μεταβλητό χρονισμό βαλβίδων, ο οποίος τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται από όλο και περισσότερες εταιρείες, ακόμα και σε μικρά μοντέλα, όμως σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για μια νέα τεχνολογία. Η αρχή έγινε από τη Honda, η οποία χρησιμοποίησε το 1983 ένα σύστημα χρονισμού στο πρώτο CBR 400, το REV (πρόγονος του γνωστότερου VTEC), το οποίο «απενεργοποιούσε» τις δύο από τις 4 βαλβίδες κάθε κύλινδρου κάτω από τις 9.500 σ.α.λ., ενεργοποιώντας τες πάλι εκεί και δίνοντας ένα γερό «μπουστάρισμα» στη μοτοσυκλέτα.
Ο απλός χρονισμός προκαθορίζεται και λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο σε όλο το εύρος στροφών
Η βασική αρχή είναι αρκετά απλή. Οι βαλβίδες εισαγωγής ανοίγουν για να μπει μείγμα στον κύλινδρο και οι βαλβίδες εξαγωγής ανοίγουν για να στείλουν τα παράγωγα αέρια της καύσης στην εξάτμιση. Το πότε ανοίγουν και πότε κλείνουν αυτές οι βαλβίδες ονομάζεται χρονισμός βαλβίδων. Πριν τα συστήματα μεταβλητού χρονισμού, τα διαστήματα αναγκαστικά είχαν μέσα τους το στοιχείο του συμβιβασμού. Πολύ συνοπτικά, το διάστημα που και οι δύο βαλβίδες (εισαγωγής και εξαγωγής) μένουν ανοικτές ταυτόχρονα ονομάζεται Overlapping. Ο λόγος που χρειάζεται να γίνεται αυτό είναι πολύ απλός. Το κύμα των εξερχόμενων αερίων αφήνει πίσω του μια περιοχή χαμηλής πίεσης, την οποία «τρέχει» να καλύψει το φρέσκο μείγμα, του οποίου έτσι η εισαγωγή επιταχύνεται και με τις 2 βαλβίδες ανοικτές. Στις υψηλές στροφές (για παράδειγμα στις 15.000 σ.α.λ. κάθε βαλβίδα ανοίγει και κλείνει 125 φορές το δευτερόλεπτο) ένα μεγάλο διάστημα Overlapping είναι ιδανικό, όμως κατεβαίνοντας στις χαμηλές (στις 1.200 σ.α.λ. οι βαλβίδες ανοιγοκλείνουν «μόλις» 10 φορές το δευτερόλεπτο), επιτρέπει σε άκαυστο μείγμα να ξεφύγει στην εξάτμιση. Ο μόνος τρόπος λοιπόν που υπήρχε ήταν να ρυθμιστούν οι βαλβίδες σε έναν μέσο όρο, ή ανάλογα το που έριχνε ο κατασκευαστής το βάρος, σε κάθε περίπτωση όμως δεν γινόταν να πάρεις τα μέγιστα σε κάθε περίπτωση.
Αν σου άρεσε: Κοινοποίησέ το »
Σχολίασέ το, στη σελίδα μας στο Facebook »
Ο μεταβλητός χρονισμός αλλάζει το χρόνο ανοίγματος και κλεισίματος των βαλβίδων ανάλογα με τις στροφές
Μετά όμως ήρθε ο μεταβλητός χρονισμός βαλβίδων, ο οποίος κάνει αυτό ακριβώς που λέει το όνομά του. Ανάλογα με τις στροφές του κινητήρα, ο χρόνος Overlapping αλλάζει, με τις βαλβίδες να διαφοροποιούν το χρόνο που είναι ανοικτές είτε με συστήματα που χρησιμοποιούν φυγόκεντρες δυνάμεις είτε με αντλίες λαδιού που λαμβάνουν ηλεκτρονικό σήμα για να μετακινήσουν τον εκκεντροφόρο όσες μοίρες χρειάζεται. Έτσι στις υψηλές στροφές έχεις μεγαλύτερο χρόνο Overlapping, με τις βαλβίδες εισαγωγής να ανοίγουν νωρίς, με τον κινητήρα να βρίσκεται ακόμα στη φάση εξαγωγής των καυσαερίων και τις βαλβίδες εξαγωγής μένουν ανοικτές κατά την αρχή του σταδίου της εισαγωγής, ενώ όταν κινείσαι με χαμηλές στροφές, ο χρόνος Overlapping μειώνεται αντίστοιχα, αποτρέποντας το άκαυστο μείγμα από το να περάσει στην εξάτμιση, με αποτέλεσμα να μην φθείρονται οι καταλύτες, αλλά και να γίνεται οικονομία στο καύσιμο.
Τα νέα συστήματα ελέγχουν και τον βαθμό βύθισης των βαλβίδων
Το επόμενο βήμα για τα συστήματα χρονισμού βαλβίδων έγινε πριν λίγα χρόνια από την BMW, η οποία παρουσιάζοντας το R 1250 GS μας παρουσίασε και το σύστημα ShiftCam, το οποίο αλλάζει και τον βαθμό βύθισης των βαλβίδων εισαγωγής, με την παρουσία δύο έκκεντρων σε κάθε μία. Το μικρότερο έκκεντρο σπρώχνει λιγότερο τη βαλβίδα στις χαμηλές στροφές, ενώ όταν αυτές ανεβαίνουν αναλαμβάνει το μακρύτερο έκκεντρο να την ανοίξει, δίνοντάς της μεγαλύτερο βαθμό βύθισης (και επομένως περισσότερο μείγμα). Πολλές εταιρείες έχουν πλέον βγάλει τα δικά τους αντίστοιχα συστήματα, τα οποία πλέον χρησιμοποιούνται ακόμα και σε μικρότερες μοτοσυκλέτες. ¶λλωστε, με τους κανονισμούς εκπομπής ρύπων να γίνονται όλο και πιο αυστηροί, το βασικό πλέον δεν είναι η υψηλή απόδοση ενός κινητήρα, αλλά το να μπορεί να συμμορφωθεί με τους κανονισμούς και να συνεχίσει να παράγεται. Ακολουθώντας λοιπόν αυτή τη λογική, περιμένουμε όλο και περισσότερα μοντέλα στο μέλλον να χρησιμοποιούν μεταβλητό χρονισμό βαλβίδων και περιμένουμε ακόμα περισσότερες εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα.
