Πώς λειτουργεί: ABS

• Διαβάστηκε από 6013 αναγνώστες
• Ημερομηνία δημοσίευσης: 6/11/2012

Η πτώση σε περίπτωση οριακού φρεναρίσματος, το οποίο φέρνει μπλοκάρισμα των τροχών, είναι δεδομένη και μόνο ο «από μηχανής θεός», που λέγεται ABS ή Antilock Braking System μπορεί να μας σώσει.

Tweet

Το σύστημα αντιμπλοκαρίσματος φρένων πρωτοεμφανίστηκε τη δεκαετία του ‘80 σε κάποια ακριβά μοντέλα μοτοσικλετών μεγάλου κυβισμού. Θεωρούνταν τότε είδος πολυτελείας και η τοποθέτησή του απαιτούσε κατάθεση πολύ υψηλού χρηματικού τιμήματος. Το βασικότερο όλων όμως ήταν πως η λειτουργία του ξένιζε τον αναβάτη και σε καμία περίπτωση δεν ήταν απόλυτα φιλικό στην καθημερινή χρήση. Όπως όμως συμβαίνει πάντα, η τεχνολογία και η εξέλιξη έπαιξαν το ρόλο τους και σήμερα συναντούμε πολύ εξελιγμένα συστήματα ακόμα και σε μοτοσικλέτες μικρής κατηγορίας. Η πέδηση είναι σημαντικότατη πηγή ασφάλειας και δε χρειάζεται καμία εξήγηση γι’ αυτό. Απλά θα αναφέρουμε, πριν την περιγραφή του συστήματος, πως το 20% των θανατηφόρων ατυχημάτων θα είχαν αποφευχθεί αν οι μοτοσικλέτες διέθεταν ABS.

Θεωρήστε πραγματικές συνθήκες, με τον αναβάτη να κινείται με ταχύτητες τριψήφιες. Όταν ξαφνικά βρεθεί μπροστά του ένα εμπόδιο, το μόνο που έχει να κάνει είναι να «τσαρουχώσει» τα φρένα της μοτοσικλέτας. Οι τροχοί θα διατηρήσουν την πρόσφυσή τους με το έδαφος, ο αναβάτης θα εκμεταλλευτεί όλη τη δύναμη πέδησης και τα υπόλοιπα τα αναλαμβάνει το ABS. Όταν ο αισθητήρας καταλάβει πως η γωνιακή ταχύτητα του τροχού βρίσκεται σε κρίσιμο επίπεδο, λίγο πριν το μπλοκάρισμα, στιγμιαία απελευθερώνει την υδραυλική πίεση στη δαγκάνα, επιτρέποντας έτσι στον τροχό να επανακτήσει την ταχύτητα και μαζί την πρόσφυση.

Ο αναβάτης απλά πρέπει να συνηθίσει να πατάει τη μανέτα του φρένου μέχρι το τέλος της διαδρομής της, μιλώντας πάντα για καταστάσεις πανικού, χωρίς να φοβάται. Η όλη διαδικασία των διαδοχικών πιέσεων που αναφέραμε πιο πάνω, είναι σαφώς γρηγορότερη από τον ανθρώπινο χρόνο αντίδρασης. Παρόλα αυτά, η διαδικασία φρεναρίσματος πανικού με το ABS σε λειτουργία είναι ορατή, αφού μπορεί να παρατηρήσει κανείς τις βυθίσεις του μπροστινού συστήματος από τις αυξομειώσεις στο σύστημα πέδησης.

Ο ρόλος του συστήματος επιβράδυνσης είναι προφανώς να επιβραδύνει και εν τέλει να ακινητοποιεί τη μοτοσικλέτα. Η διαδικασία αυτή είναι βέλτιστη αν συνδυαστούν ταυτόχρονα η αποτελεσματικότητα (δηλαδή ελάχιστος δυνατός χρόνος με ελάχιστη δυνατή απόσταση), η σταθερότητα, η ομοιογενής συμπεριφορά ανάλογα με τις συνθήκες και τέλος, η άνεση του οδηγού. Ωστόσο, αυτό συμβαίνει σπάνια, μιας και οι απρόβλεπτες καταστάσεις κατά την καθημερινή κίνηση είναι πολλές και η αντίδραση του οδηγού να φρενάρει με τη μανέτα στο τέρμα της διαδρομής φυσιολογική. Ο συνδυασμός αυτών οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε μια μεγαλοπρεπή πτώση. Για το λόγο αυτό εφαρμόστηκε το σύστημα ABS. Έχει την ικανότητα να διατηρεί την πορεία της μοτοσικλέτας αποτρέποντας το μπλοκάρισμα των τροχών, βελτιστοποιώντας την απόσταση ακινητοποίησης. Όλα τα παραπάνω βέβαια συμβαίνουν χωρίς να υπερνικά κανένα σύστημα τους κανόνες της φυσικής.

Ας δούμε τα τμήματα τα οποία αποτελούν το σύστημα ABS:

· Οι αισθητήρες τροχών. Αυτοί μετρούν την ταχύτητα περιστροφής του κάθε τροχού και στέλνουν στον εγκέφαλο ένα σήμα του οποίου η συχνότητα είναι ανάλογη με την ταχύτητά του. Όσες μοτοσικλέτες διαθέτουν αυτό το σύστημα, θα έχετε παρατηρήσει πως, πάνω στη δισκόπλακα διαθέτουν «ακτινικές ραβδώσεις» τις οποίες χρησιμοποιεί ο αισθητήρας για να «διαβάσει» τη γωνιακή ταχύτητα του τροχού. Στα νεότερα συστήματα πλέον συναντάται μαγνητικός πομπός του σήματος.

· Ο εγκέφαλος. Αυτός αναλύει τα δεδομένα από τους αισθητήρες και δίνει εντολή για μείωση της δύναμης πέδησης στον τροχό που τείνει να μπλοκάρει.

· Η υδραυλική μονάδα, η οποία λαμβάνει τις εντολές του εγκεφάλου.

· Η λυχνία διαγνωστικού ελέγχου, η οποία αναλαμβάνει την αυτοδιάγνωση του συστήματος.