Χρησιμοποιώντας ασφάλτινους δρόμους, πραγματοποιούμε ένα συγκλονιστικό οδοιπορικό μέσα από κορυφογραμμές και πέτρινα χωριά στον «τόπο πίσω από το βουνό». Εσύ, ανήσυχε αναβάτη, δεν έχεις παρά να συντονιστείς με τους ρυθμούς τους στροφών και ν’ απολαύσεις ένα συναρπαστικό ταξίδι στις γειτονιές του… χθες!
Με μια ματιά: Η Γκαμήλα, το πανύψηλο αυτό βουνό της Πίνδου με τις παρυφές της, κυριαρχεί δυναμικά στο φυσικό χώρο της Ηπείρου, σχηματίζοντας ένα πολυποίκιλο ανάγλυφο με εντυπωσιακές εξάρσεις, βαθιά αυλακωμένα φαράγγια και αδιαπέραστα δάση. Σαράντα χωριά απλώνουν τις πέτρινες γειτονιές τους κρυμμένα μέσα στα δέντρα, στις άκρες γκρεμών, στα ριζά των κορυφογραμμών. Το καθένα με τη δικιά του ιστορία και προσωπικότητα. Το Ζαγόρι χωρίζεται σε Δυτικό, Κεντρικό και Ανατολικό. Εδώ, θ’ ασχοληθούμε με την άκρως ενδιαφέρουσα διαδρομή που συνδέει το Κεντρικό με το Δυτικό Ζαγόρι και θα φτάσουμε ως τις παρυφές της Κόνιτσας.
ΧΑΡΑΖΩ ΠΟΡΕΙΑ 1. Γιάννενα – Μονοδέντρι: Από τα Γιάννενα θα πάρετε το δρόμο με κατεύθυνση προς Καλπάκι και μετά από 18 χλμ., θα φθάσετε στον οικισμό Καρυές. Εκεί θα διασταυρωθείτε με το δρόμο που οδηγεί στα χωριά του Κεντρικού Ζαγοριού. Η ανάβαση σε δρόμο ασφάλτινο θα σας φέρει με γρήγορες στροφές στο υψίπεδο των Ασπραγγέλων και σύντομα θα βρεθείτε σε διασταύρωση. Ο δρόμος δεξιά οδηγεί στους Κήπους, στο Κουκούλι και στα άλλα χωριά του Κεντρικού Ζαγοριού, ενώ αν πάτε δεξιά, θα βρεθείτε στη Βίτσα και στο Μονοδέντρι. Από το Μονοδέντρι θα ανηφορίσετε το δρόμο για τη θέση Οξιά, όπου θ’ απολαύσετε την καλύτερη θέα του Βίκου (6 χλμ.). Πολύ καλή άποψη του φαραγγιού θα έχετε και από το προαύλιο της μονής της Αγ. Παρασκευής, που βρίσκεται χτισμένη στο χείλος της χαράδρας. Εδώ θα έρθετε ακολουθώντας λιθόστρωτο καλντερίμι, που ξεκινά από το κέντρο του χωριού.
2. Βίτσα – Ελαφότοπος: Χρησιμοποιώντας τον ασφάλτινο δρόμο που συνδέει το Κεντρικό με το Δυτικό Ζαγόρι, εύκολα θα βρεθείτε να ταξιδεύετε στις μεγάλες ευθείες του οροπεδίου των Σουδενών, με προορισμό τα χωριά Άνω και Κάτω Πεδινά (Σουδενά), που βρίσκονται αντικριστά κτισμένα, σε ύψος 950 μέτρων. Ανάμεσά τους περνά ο οδικός άξονας που συνδέει το Καλπάκι με το Μονοδέντρι και λίγο ψηλότερα, σε ύψος 1.100 μέτρων, απλώνει τις πέτρινες γειτονιές του, κάπως πιο απόμερα, ο Ελαφότοπος. Ήταν από τα σπουδαιότερα και παλαιότερα χωριά του Ζαγοριού. Κατά το 19ο αιώνα, τα Άνω Σουδενά αριθμούσαν 1.000 κατοίκους, διέθεταν σχολεία, εκκλησίες και σπουδαία μοναστήρια. Από εδώ καταγόταν ο Νεόφυτος Δούκας, ένας από τους γνωστότερους δασκάλους του Γένους, αλλά και ο ιατροφιλόσοφος Ιωάννης Λαμπρίδης. Αν δεν έχεις κάτι διαβάσει ή δε σε τρώει το… σαράκι της περιήγησης, το πιο πιθανόν είναι να διαβείς γρήγορα το δρόμο που περνά έξω από τον Ελαφότοπο και να μη χαραμίσεις το χρόνο σου για μια έστω σύντομη παράκαμψη. Όμως, σαν βρεθείς στις πέτρινες γειτονιές του, θα αντιληφθείς ότι σίγουρα άξιζε και με το παραπάνω το χρόνο σου!
3. Ελαφότοπος - Αρίστη: Από τον Ελαφότοπο έχετε δύο επιλογές. Η μια είναι να κατηφορίσετε το γνωστό δρόμο που οδηγεί στο Καλπάκι και στον πολυσύχναστο οδικό άξονα Ιωαννίνων – Κόνιτσας. Η άλλη -και φυσικά η προτεινόμενη- είναι να τραβήξετε ίσια για το βουνό, ακολουθώντας τον καινούργιο ασφάλτινο δρόμο, που αποτολμά μια τολμηρή χάραξη στον απότομο βράχο της Τύμφης. Θα σας φέρει μετά από 6 χιλιόμετρα στην Αρίστη κι από εκεί στην κοίτη του διάσημου Βοϊδομάτη και στο Πάπιγκο. Μια διαδρομή που παλιότερα διαρκούσε περισσότερο από μια ώρα, τώρα πραγματοποιείται εύκολα και ευχάριστα σε λίγα λεπτά.
4. Αρίστη – Πάπιγκο: Η Αρίστη, είναι ένα από τα παλαιότερα χωριά του Ζαγοριού, που γνώρισε ευημερία και πλούτο στο παρελθόν. Τα τελευταία χρόνια έχει καταξιωθεί ως δημοφιλής προορισμός, καθώς έχει εύκολη πρόσβαση στα περισσότερα αξιοθέατα της περιοχής. Βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από τη χαράδρα του Βίκου, χωρίς να παρουσιάζει τον κορεσμό, την κίνηση και τη φασαρία του Μεγάλου Πάπιγκου. Πολλά παλιά αρχοντικά της έχουν αναπαλαιωθεί με πιστότητα στην παράδοση, με το μεράκι και το σεβασμό που απαιτεί η αρχιτεκτονική μας κληρονομιά. Από την Αρίστη ο δρόμος κατηφορίζει προς τη γέφυρα του Βοϊδομάτη. Εδώ, πλάι τις όχθες του κρυστάλλινου ποταμού, στην πυκνόφυτη πλατανιά με τα αιωνόβια δένδρα, κρύβεται από τα βλέμματα των πολλών το μοναστήρι της Παναγιάς Σπηλιώτισσας. Σκαρφαλωμένο σε βράχο, το λιθόκτιστο μοναστικό συγκρότημα εντυπωσιάζει με την επιβλητική του παρουσία, καθώς ατενίζει το πέρασμα του ποταμού και το στένωμα του φαραγγιού. Ακόμη, από την Αρίστη θα επισκεφθείτε το μικροσκοπικό χωριό Βίκος, που απολαμβάνει μοναχικó την εξαιρετική θέα στο διάσημο φαράγγι. Ο δρόμος από εδώ, με συνεχές στριφογύρισμα, τραβά για το Μεγάλο και Μικρό Πάπιγκο, χωριά διάσημα και πολυδιαφημισμένα…
5. Αρίστη – γεφύρι Κλειδωνιάς: Λίγο έξω από την Αρίστη, με κατεύθυνση προς τον εθνικό δρόμο Ιωαννίνων-Κοζάνης και αφού περάσετε τη διασταύρωση για Άγιο Μηνά, θα δείτε δεξιά σας μια εκκλησία και ένα στενό αλλά ασφάλτινο δρόμο, που κατηφορίζει απότομα μέσα από τα πλατάνια και τις βελανιδιές. Ακολουθήστε τον άφοβα και μετά από μόλις 5 χλμ. θα διαπιστώσετε ότι φτάσατε κιόλας στο γεφύρι της Κλειδωνιάς, σ’ ένα από τα πιο όμορφα σημεία του Βοϊδομάτη ποταμού. Πριν βγείτε στο δρόμο Ιωαννίνων – Κόνιτσας, θα δείτε το περίφημο μονότοκο γεφύρι της Κλειδωνιάς, κτισμένο στο σημείο όπου τελειώνει το φαράγγι του Βίκου.
ΑΔΡΕΝΑΛΙΝΗ Rafting στο Βοϊδομάτη! Ένας άλλος, ιδιαίτερα διασκεδαστικός τρόπος, είναι να διασχίσετε το φαράγγι κάνοντας rafting! Μόνη προϋπόθεση για να μπει κάποιος σε μια βάρκα rafting, είναι να ξέρει κολύμπι και ν’ ακολουθεί τις εντολές των συνοδών. Η διαδρομή είναι μαγευτική, αφ’ ενός λόγω του υπέροχου τοπίου, αφ’ ετέρου λόγω της διαύγειας των νερών του ποταμού. Η διάρκεια της κατάβασης είναι 1,5 ώρες και η απόσταση δεν ξεπερνά τα 5 χλμ. Απευθυνθείτε στο γραφείο υπαίθριων δραστηριοτήτων NOLIMITS, που έχει ως έδρα την Κόνιτσα, στο τηλέφωνο 26550-23777. Πεζοπορία στο Βίκο: Από τη γέφυρα του Βοϊδομάτη μπορείτε να ακολουθήσετε το ευδιάκριτο μονοπάτι που κινείται σε πορεία παράλληλη με τις όχθες του ποταμού, σε μια σύντομη, εύκολη, αλλά αξέχαστη διαδρομή πλάι στις όχθες. Ο Βοϊδομάτης προσεγγίζεται επίσης από μια άλλη, εξίσου όμορφη αλλά ιδιαίτερα κουραστική διαδρομή, που ξεκινά από το χωριό Βίκος. Ερχόμενοι από Αρίστη, πριν μπείτε στον οικισμό, θα δείτε δεξιά σας πέτρινη σκάλα, που οδηγεί μετά από έντονη κατάβαση στις πηγές του Βοϊδομάτη, στην καρδιά του φαραγγιού.
ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ: Στο Κεντρικό Ζαγόρι υπάρχουν αρκετά μουσεία, κυρίως λαογραφικά, που θα πρέπει να επισκεφθείτε. Όμως, δε θα πρέπει με τίποτα να παραλείψετε μια επίσκεψη στο Μονοδέντρι, για να δείτε το Ριζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο και τη Σχολή Χειροτεχνίας. Στον Ελαφότοπο θα κάνετε μια στάση στο αξιόλογο Μουσείο Παραδοσιακών Επαγγελμάτων.
ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΤΕ
Από την Αθήνα για Γιάννενα θα διανύσετε 490 χμ. μέσω Κατάρας, ενώ μέσω Ρίου-Αντίρριου 445 χλμ.
Από Θεσ/νίκη θα πάρετε τον εθνικό δρόμο Κοζάνης - Ιωαννίνων (360 χλμ.). Σε όλη την προτεινόμενη διαδρομή από το Κεντρικό στο Δυτικό Ζαγόρι, πρατήρια βενζίνης υπάρχουν μόνο στη διασταύρωση των Ασπραγγέλων.
ΦΑΓΗΤΟ
Στη Βίτσα προτεινόμενο για φαγητό και γλυκό είναι το «Κανέλλα και Γαρύφαλλο». Στα Άνω Πεδινά θα πάτε στην παραδοσιακή ταβέρνα «Τα Άνω Σουδενά». Επίσης εστιατόριο λειτουργεί στον ξενώνα «Το σπίτι του Ορέστη», ενώ στον Ελαφότοπο η ταβέρνα «τα Αλώνια». Στα Κάτω Πεδινά θα βρείτε πάντα ανοικτό το «Καφενείο της πλατείας» και στην Αρίστη το μεζεδοπωλείο «Εν Αρίστη». Επίσης, πολύ συμπαθητικά για φαγητό είναι τα δύο ταβερνάκια στην πλατεία του χωριού Βίκος. Στο Πάπιγκο θα πάτε στις ταβέρνες «του Νίκου και της Ιουλίας», στου Ιωαννίδη και στου Σπύρου Τσουμάνη. Στο Μικρό Πάπιγκο ενδείκνυται το εστιατόριο του ξενώνα «Δίας».
Β«ΞολοΟΟΞ½ΞΏΟΒ» ΟΟΞΏ ΟΞ―ΟΟ ΞΊΞ¬ΞΈΞΉΟΞΌΞ±! ΞΞ¬Ξ½Ξ΅ΞΉΟ ΟΞΏ αμάξι ΟΞΏΟ
Β«Οαγίδα ΞΈΞ±Ξ½Ξ¬ΟΞΏΟ
Β»;