Από την κλειστή θάλασσα του Κορινθιακού κόλπου στα υψίπεδα του Μόρνου και των Βαρδουσίων κι από εκεί στα ελατοσκέπαστα χωριά της Οίτης στο νομό Φθιώτιδας. Απίστευτη εναλλαγή τοπίου σε δρόμους ασφάλτινους και θρυλικούς ορεινούς τόπους.
ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ
Μια τέλεια διαδρομή με εύκολη πρόσβαση, που συνδυάζει απόλυτα το βουνό με τη θάλασσα. Με αφετηρία το καπετανοχώρι του Κορινθιακού, το Γαλαξίδι, «παίρνουμε» τα βουνά, συναντάμε τη λίμνη του Μόρνου και σε μια μοναδικής ομορφιάς ορεινή διαδρομή, συναντούμε τις κορυφογραμμές των Βαρδουσίων, της Γκιόνας και της Οίτης, με τερματισμό την ελατοσκέπαστη Παύλιανη, πύλη για ορειβατικές διαδρομές στον εθνικό δρυμό της Οίτης.
ΠΡΩΤΕΣ ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ
Απολαμβάνεις τον καφέ σου στην προκυμαία του Γαλαξιδιού. Το βλέμμα για λίγο παίζει με τις ψαρόβαρκες πριν χαθεί στα χιονισμένα ακροβούνια της Ρούμελης που καθρεφτίζονται στα ήρεμα νερά του Κορινθιακού. Οι περισσότεροι από τους εκατοντάδες επισκέπτες που περνούν κάθε Σαββατοκύριακο από την ιστορική ναυτική πολιτεία, δεν γνωρίζουν το μαγικό κόσμο των βουνών που ανοίγεται διάπλατος, μυστηριώδης και ουσιαστικά άγνωστος, ακριβώς πίσω από τις πλάτες τους. Ψηλότερα, σ’ έναν τόπο ορεινό, τραχύ, σκληρό, μα και συνάμα γοητευτικό, που γλυκαίνει με τη γαλήνια παρουσία της λίμνης του Μόρνου, μέσα στην καρδιά της Ρούμελης, βρίσκεται το Λιδορίκι. Από εδώ ξεκινά μια απίθανη διαδρομή που θα σας φέρει στα χώματα της Φθιώτιδας και στα ελατοσκέπαστα χωριά της Παύλιανης και της Καλοσκοπής.
ΧΑΡΑΖΩ ΠΟΡΕΙΑ
1. Γαλαξίδι - Μόρνος: Η κλασική ανάβαση από Γαλαξίδι για Λιδορίκι, από τα πρώτα κιόλας χιλιόμετρα δείχνει τις διαθέσεις της. Στροφές και πάλι στροφές! Η μία μετά την άλλη κλωθογυρνούν με επιμέλεια, «χαρακώνοντας» τις γυμνές πλαγιές και τη διάθεση του αμάθητου οδηγού… Το ιδιότυπο αυτό «ασανσέρ» δείχνει αποφασισμένο να σας ανεβάσει στο υψίπεδο του Μόρνου. Περνάτε από το χωριό Πεντεόρια που μοιάζει να κρύβεται από τη θέαση της θάλασσας, καθώς απαγκιάζει στην κόχη των γυμνών βουνών. Το χωριό Πεντεόρια είχε ανέκαθεν ιστορική σημασία, καθώς βρισκόταν πάνω στις στράτες των βουνών που οδηγούσαν από τη θάλασσα προς την ορεινή Ρούμελη. Έτσι, έχοντας αυτή τη γνώση, οι παλιοί ορεσίβιοι προσπάθησαν εδώ στα Πεντεόρια να κρατήσουν τους Τούρκους μακριά από τη Στερεά Ελλάδα. Φονικές μάχες έγιναν το 1770, αλλά και το 1821 και το 1825, κατά τη διάρκεια του μεγάλου ξεσηκωμού των Ελλήνων. Σε πολλά σημεία, η θέα στη λεκάνη του Κορινθιακού είναι μεγαλειώδης. Με καθαρή ατμόσφαιρα ξεχωρίζουν στο σύθαμπο του ορίζοντα οι στιβαροί όγκοι των βουνών της Ρούμελης, του Μοριά, αλλά και οι μικροσκοπικές πολιτείες του βουνού και της θάλασσας που λαμπυρίζουν στο φως του ήλιου. Μετά από ένα χαρακτηριστικό γύρισμα, ο δρόμος παίρνει το γαλάζιο άνοιγμα από τα μάτια σας. Καθώς νιώθετε ολόγυρα το σφιχταγκάλιασμα των βουνών, ο ορίζοντας αλλάζει χρώμα, γεμίζει δάση, κοντυλογραμμένες ακρώρειες και αποκτά ορεινές διαστάσεις. 2. Λιδορίκι - Γύρος λίμνης Μόρνου: Η λεκάνη του Μόρνου κάνει την εμφάνισή της, με ένα μικρό κομμάτι από τον εγκλωβισμένο ποταμό να ξεπροβάλλει μπροστά, δίνοντας μια γεύση από τη γαλήνη του ασάλευτου υγρού στοιχείου. Σε υψόμετρο 550 μέτρων, κυριολεκτικά μοιάζει να πολιορκείται από τις υπέροχες αλπικές κορφές των Βαρδουσίων και της Γκιόνας που ρίχνουν τη χιονισμένη σκιά τους στα ακίνητα νερά και η τοπιογραφία παραπέμπει σε ευρωπαϊκό τοπίο. Περιμετρικά της λίμνης αναπτύσσεται ασφάλτινος δρόμος. Αν θέλετε να πάρετε μια πρώτη γεύση από την περιοχή, να υπολογίζετε ότι για το γύρο της λίμνης θα χρειαστεί να καλύψετε περίπου 65 χλμ. Προτεινόμενα σημεία στάσης είναι η πηγή Βελούχοβο -ένας από τους βασικούς υδάτινους πόρους που τροφοδοτούν τη λίμνη, απ’ όπου ξεδιψά η Αθήνα- και το χωριό Κάλιο. Στην πορεία σας θα συναντάτε συνεχώς ασφάλτινους δρόμους να φεύγουν ακτινωτά και να χάνονται στις πλαγιές των δυσπρόσιτων Βαρδουσίων. Αν μπορούσαμε να αξιολογήσουμε τις πραγματικά άφθονες διαδρομές που ανοίγονται μπροστά μας, θα προτείναμε πρώτα τη διαδρομή Διακόπι - Δάφνος που ξεδιπλώνεται μέσα σε πυκνό και ομοιογενές ελατόδασος, προσφέροντας μοναδική θέα στις κορφές των Βαρδουσίων. Μια άλλη εξαιρετική εκδρομή ξεκινά από το φράγμα, περνά από το χωριό Κροκύλλειο (13 χλμ.), συνεχίζει για Πενταγιού -το χωριό της θρυλικής Μαρίας Πενταγιώτισσας (12 χλμ.)- και ολοκληρώνεται στην Αρτοτίνα, το μπαλκόνι των Βαρδουσίων (14 χλμ.). 3. Λιδορίκι - Μουσουνίτσα - Παύλιανη: Ξεκινώντας και πάλι από το Λιδορίκι, παίρνετε το δρόμο για Λευκαδίτι. Στα 8 χλμ. βγαίνετε σε διασταύρωση και ακολουθείτε τις ταμπέλες για Λευκαδίτι. Ο ασφάλτινος δρόμος συνοδεύει την κοίτη του ποταμού Μόρνου που σε αυτό το σημείο διαχωρίζει τους ορεινούς όγκους της Γκιόνας και των Βαρδουσίων. Στην πορεία σας θα συναντήσετε τα χωριά Λευκαδίτι και Συκιά, ενώ λίγο ψηλότερα θα βρείτε το δρόμο που οδηγεί στους δύο οικισμούς της Μουσουνίτσας (Αθανάσιος Διάκος) με τα τρεχούμενα νερά και τους καλούς ξενώνες. Από εδώ συνεχίζετε για Στρώμη με τους παλιούς νερόμυλους και Πανουργιά (το ελατοσκέπαστο χωριό θα επισκεφθείτε με σύντομη παράκαμψη 3 χλμ). 6 χλμ. πριν την Παύλιανη και ενώ θα βρίσκεστε σε ύψος 1.300 μέτρων, θα συναντήσετε αριστερά σας άλλο ασφάλτινο δρόμο που θα σας οδηγήσει σε 2 χλμ. στην Καλοσκοπή, το κεφαλοχώρι της Γκιόνας. Αν ο καιρός είναι ανοικτός, από εδώ θα έχετε μία πανοραμική άποψη των μεγάλων χιονισμένων και εντυπωσιακών κορφών του ψηλότερου βουνού της Στερεάς Ελλάδας. Τελικός προορισμός το κεφαλοχώρι της Οίτης και γνωστός χειμερινός προορισμός η Παύλιανη (38 χλμ. από Λιδορίκι), απ’ όπου εύκολα θα κατηφορίσετε για την εθνική οδό Αθηνών - Λαμίας.
ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ Γαλαξίδι: Τα γαλαξιδιώτικα σπίτια, λιτά και χαρούμενα, με τετράριχτες κεραμοσκεπές, είναι χαρακτηριστικά δείγματα στερεοελλαδίτικου ρυθμού. Στο εσωτερικό είναι πλούσια διακοσμημένα με σκαλιστά έπιπλα εποχής, περίτεχνα ασημικά και υφαντά που έφερναν οι ναυτικοί από τα λιμάνια της Ευρώπης. Άξιο αναφοράς είναι το σπουδαίο Ναυτικό Μουσείο. Λιδορίκι: Το Λιδορίκι βρίσκεται χτισμένο σε ύψος 550 μέτρων, πολύ κοντά στις όχθες της λίμνης. Εδώ ζουν σχεδόν 1.500 άνθρωποι, οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία, την υλοτομία και το μεταπρατικό εμπόριο. Αξίζει μια επίσκεψη ως το όμορφο χωριό Καρούτες (8 χλμ.), το οποίο είναι γνωστό από τη μάχη που έδωσαν οι αντάρτες στη διάρκεια της γερμανοϊταλικής κατοχής. Η λίμνη Μόρνου: Σχηματίστηκε μετά την ανύψωση χωμάτινου φράγματος ύψους 126 μέτρων που έκοψε τη ροή του ποταμού Μόρνου, ο οποίος για αιώνες ευεργετούσε την κοιλάδα της Βελάς. Τα νερά του πλημμύρησαν την παλιά κοίτη και το μεγαλύτερο μέρος από την εύφορη κοιλάδα, δημιουργώντας έτσι ένα τεχνητό ταμιευτήριο με κυριότερο σκοπό την ύδρευση της αττικής τσιμεντούπολης που όλο γιγαντωνόταν. Ένα κανάλι μήκους 192 χλμ. ανέλαβε να μεταφέρει το νερό που γεννιέται από τα χιόνια των βουνών, στις βρύσες των νοικοκυριών της Αθήνας. Τα 780 εκατομμύρια κυβικά μέτρα του υγρού ζωοδότη πλημμύρισαν το χωριό Κάλιο, γνωστό στους ντόπιους με το όνομα Βελούχοβο, που βρισκόταν κοντά στην αρχαία Καλλίπολη. Τα ελάχιστα αντικείμενα που κατάφεραν να διασώσουν οι αρχαιολόγοι, εκθέτονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Λιδορικίου.
ΠΩΣ ΘΑ ΠΑΤΕ
Αν έρχεστε από την Πελοπόννησο, θα χρησιμοποιήσετε τη γέφυρα του Ρίου - Αντίρριου. Από τη Θεσσαλονίκη, μέσω Θερμοπυλών, να υπολογίζετε ότι θα χρειαστεί να διανύσετε 400 χλμ. για το Γαλαξίδι και από την Αθήνα μέσω Αράχοβας ή Διστόμου 210 χλμ. Από Γαλαξίδι, το Λιδορίκι απέχει 37 χιλιόμετρα.
ΔΙΑΜΟΝΗ Γαλαξίδι: : Ξενώνας «Άποψη Ζωής», με τα δωμάτιά του να έχουν όλα θέα προς τη θάλασσα, το καθένα με τη δική του προσωπικότητα και διακόσμηση, τηλ. 22650-42222, «Αρχοντικό», τηλ. 22650-42292 και «Epavlis», τηλ. 22650-41700. Λιδορίκι: Ξενοδοχείο «Καλλίπολις», τηλ. 22660-22880. Συκιά: «Chalet Ασέληνος», τηλ. 22660-51455, 555. Δάφνος: «Ξενώνας του Δάφνου», τηλ. 22660-51745 και ο ολοκαίνουργιος ξενώνας «Ελατιάς», τηλ. 22660-52500. Μουσουνίτσα: «Ραβάνης», τηλ. 22650-63214, «Μετερίζι», τηλ. 22650-63155.
Πανουργίας: «Δημοτικός ξενώνας Πανουργιά», τηλ. 22650-62521. Καλοσκοπή: «Ξενώνας Καλοσκοπής», τηλ. 22650-61251 και στο δρόμο για Παύλιανη το ξενοδοχείο «Vista», τηλ. 22310-82962. Παύλιανη: Στην Κάτω Παύλιανη, ξενώνας «Πέτρινο», τηλ. 22310-83111. Στην Άνω Παύλιανη, ξενώνας «Κατερίνα», τηλ. 22310-83009.
ΦΑΓΗΤΟ
Στο Γαλαξίδι υπάρχουν οι παραδοσιακές ταβέρνες «το μπάρκο της Μαρίτσας» και «Σκελετόβραχος», καθώς και το μεζεδοπωλείο «Μπεμπέλης». Στο Λιδορίκι θα βρείτε τις καλές παραδοσιακές ταβέρνες «Γιώργηδες» και «το καπηλειό του Βασίλη». Στο Μαλανδρίνο εξαιρετική και φημισμένη για τα ψητά της είναι η ταβέρνα - ψησταριά «Παπαλέξης». Στη Συκιά, το ξενοδοχείο «Chalet Ασέληνος» διαθέτει και εστιατόριο. Στα γύρω ορεινά χωριά, τα Σαββατοκύριακα λειτουργούν ψησταριές. Στην Άνω Παύλιανη προτείνουμε την καλή ταβέρνα της «Κατερίνας».