Ο συμπλέκτης σε συνεργασία με το κιβώτιο ταχυτήτων, αναλαμβάνει να μεταφέρει στο πίσω ελαστικό, όλη την δύναμη που παράγει ο κινητήρας.
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνει μια συγκεκριμένη εφαρμογή του συμπλέκτη, η οποία ονομάζεται μονόδρομος συμπλέκτης ή αγγλιστί slipper clutch.
Τι είναι και γιατί χρησιμοποιείται o μονόδρομος
Όταν οδηγούμε γρήγορα τη μοτοσυκλέτα μας, υπάρχουν στιγμές που θα χρειαστεί να φρενάρουμε απότομα, κατεβάζοντας ταχύτητα στο κιβώτιο. Στην συγκεκριμένη περίπτωση εμφανίζεται μια πολύ ενοχλητική και συνάμα επικίνδυνη κατάσταση, αυτή του μπλοκαρίσματος του πίσω τροχού. Φανταστείτε ένα γρήγορο κατέβασμα από τρίτη σε δευτέρα λίγο πριν την κλειστή αριστερή, με τον πίσω τροχό να μπλοκάρει και να αναπηδάει στο οδόστρωμα. ΓιΆ αυτό το λόγο οι μηχανικοί εξέλιξαν ένα σύστημα μετάδοσης που θα αποτρέπει αυτό το ενοχλητικό φαινόμενο, το μονόδρομο συμπλέκτη. Ουσιαστικά έχει να κάνει με την ομαλή μεταφορά της ροπής στον πίσω τροχό σε ένα ενδεχόμενο κατέβασμα στο κιβώτιο ταχυτήτων.
Αρχή λειτουργίας του μονόδρομου
Ο συγκεκριμένος τύπος συμπλέκτη μειώνει την πίεση στα δισκάκια όταν ο πίσω τροχός προσπαθεί να γυρίσει τον κινητήρα, αναγκάζοντας με αυτό τον τρόπο τον συμπλέκτη να πατινάρει. Η λειτουργία του είναι απλή, καθώς σε κανονικές συνθήκες χρήσης, ο συμπλέκτης συμπεριφέρεται σαν ένας νορμάλ πολύδισκος, με την απόσταση του μουαγιέ με το καπάκι του συμπλέκτη να παραμένει σταθερή. Η διαφορά έγκειται στο γεγονός πως ο συμπλέκτης διαθέτει ένα σύστημα με μπίλιες και αυλάκια, το οποίο μειώνει τη ροπή που εμφανίζεται από το φρενάρισμα του κινητήρα. Όταν η αντίστροφη αυτή ροπή κάνει την εμφάνισή της, το σύστημα που αναφέραμε παραπάνω επιτρέπει στο μουαγιέ του συμπλέκτη, που ουσιαστικά είναι δυο κομμάτια, να ξεχωρίσει και να μεγαλώσει η απόσταση ανάμεσα σε αυτά. Έτσι, είναι σαν να πατάμε ελαφρά το συμπλέκτη πατινάροντάς τον, μειώνοντας το φρενάρισμα με τον κινητήρα. Μόλις ξανανοίξουμε το γκάζι, ο συμπλέκτης επιστρέφει στην κανονική λειτουργία του. Ο όρος μονόδρομος συμπλέκτης, λοιπόν, έχει να κάνει με την ιδιότητά του αυτή, να έχει μέγιστη εμπλοκή από τη μία κατεύθυνση και από την άλλη να έχει τη δυνατότητα να πατινάρει.
Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα
Το γεγονός ότι ο συμπλέκτης είναι μονόδρομος, εφόσον δεν ταλαιπωρεί την αλυσίδα κατά την έντονη επιβράδυνση, συντελεί θετικά στη λειτουργία της ανάρτησης, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο την πρόσφυση του ελαστικού. Η οδική συμπεριφορά της μοτοσικλέτας δεν αλλάζει ουσιαστικά, αλλά μας επιτρέπει να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο το σύστημα πέδησης φρενάροντας οριακά χωρίς να πρέπει να μάθουμε να χρησιμοποιούμε το γκάζι και να συγχρονίζουμε τις στροφές του κινητήρα με τη γωνιακή ταχύτητα του πίσω τροχού. Και μην ξεχνάτε πως στην οριακή οδήγηση, καλό είναι να μην έχουμε πολλά στο μυαλό μας παρά μόνο τις ιδανικές γραμμές και την κατάλληλη στιγμή να επιβραδύνουμε ή να επιταχύνουμε. Πολλοί είναι όμως αυτοί που είναι πολέμιοι των μονόδρομων συμπλεκτών. Μια πολύπλοκη μηχανολογική κατασκευή έχει πιθανότητες να δυσλειτουργήσει. Και επειδή ο μονόδρομος είναι πιο πολύπλοκος από τον απλό συμπλέκτη, υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αποδειχθεί αναξιόπιστος. Επίσης, πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν σαν μειονέκτημα την περιορισμένη δυνατότητα πέδησης του κινητήρα. Αυτοί απλά ανήκουν σε άλλη σχολή. Το σημαντικότερο για τους εραστές της πραγματικής οδήγησης είναι πως τα βοηθήματα του είδους αυτού αφανίζουν τις δυνατότητες εξέλιξης των αναβατών, περιορίζοντας και την ενεργητική ασφάλεια ουσιαστικά. Θεωρούν, λοιπόν, πως ο μονόδρομος συμπλέκτης έχει τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που σχεδιάστηκε να κάνει. Εξάλλου, στην καθημερινή οδήγηση τα σύγχρονα συστήματα πέδησης μπορούν να ανταπεξέλθουν με άνεση.
Όλα τα παραπάνω είναι απολύτως υποκειμενικά. Ο καθένας μπορεί να επιλέξει τι θα οδηγήσει και πώς. Οι επιλογές πλέον σε aftermarket συμπλέκτες είναι πολλές και αξιόλογες και ο κάθε αναβάτης μπορεί να επιλέξει αυτό που ταιριάζει σε αυτόν και τη μοτοσικλέτα του. Και δεν είναι τυχαίο που πολλοί κατασκευαστές επιλέγουν να εξοπλίζουν τα μοντέλα τους με μονόδρομους συμπλέκτες από την πρώτη τοποθέτηση.
