Όλη η δύναμη που παράγεται από τον κινητήρα μας πρέπει με κάποιο τρόπο να φτάσει στο πίσω ελαστικό, όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα. Αυτή τη δουλειά την αναλαμβάνει ο συμπλέκτης σε συνεργασία με το κιβώτιο και τον τρόπο μετάδοσης της κίνησης από την τελική σχέση του κιβωτίου στο γρανάζι. Σημαντικό ενδιαφέρον παρουσιάζει μια συγκεκριμένη εφαρμογή του συμπλέκτη και η ο οποία ονομάζεται μονόδρομος συμπλέκτης ή one way clutch ή slipper clutch, ‘‘αγγλιστί’’.
Τι είναι και γιατί χρησιμοποιείται
Όλοι μας κάποια στιγμή έχουμε οδηγήσει γρήγορα τη μοτοσικλέτα μας. Και όλοι κάποια στιγμή θα χρειάστηκε να φρενάρουμε απότομα κατεβάζοντας ταχύτητα στο κιβώτιο. Στη συγκεκριμένη, λοιπόν, κατάσταση που περιγράφουμε, εμφανίζεται ένα πολύ ενοχλητικό και ίσως επικίνδυνο φαινόμενο του μπλοκαρίσματος του πίσω τροχού. Φανταστείτε ένα γρήγορο κατέβασμα από τρίτη σε δεύτερη ταχύτητα λίγο πριν τη φουρκέτα με τον πίσω τροχό να μπλοκάρει και να αναπηδάει στο οδόστρωμα. Σίγουρα δεν είναι και το ιδανικό στρίψιμο. Για το λόγο αυτό, οι δαιμόνιοι μηχανικοί εξέλιξαν ένα σύστημα μετάδοσης που θα αποτρέπει το παραπάνω ενοχλητικό φαινόμενο, το μονόδρομο συμπλέκτη. Η ουσία, λοιπόν, του όλου θέματος έχει να κάνει με την ομαλή μεταφορά της ροπής στον πίσω τροχό σε ένα ενδεχόμενο γρήγορο κατέβασμα στο κιβώτιο ταχυτήτων. Διότι λογικά να το σκεφθείτε, κατεβάζοντας ταχύτητα εξαναγκάζουμε τον τροχό να μειώσει απότομα τη γωνιακή του ταχύτητα αν εμείς δεν συγχρονίσουμε τις στροφές του κινητήρα.
Πώς λειτουργεί
Ο συγκεκριμένος συμπλέκτης έχει μια αρχή λειτουργίας. Ουσιαστικά μειώνει την πίεση στα δισκάκια του συμπλέκτη όταν ο πίσω τροχός προσπαθεί να γυρίσει τον κινητήρα, αναγκάζοντας έτσι το συμπλέκτη ουσιαστικά να πατινάρει. Η αρχή λειτουργίας είναι απλή. Σε κανονικές συνθήκες χρήσης ο συμπλέκτης συμπεριφέρεται σαν ένας νορμάλ πολύδισκος συμπλέκτης, με την απόσταση του μουαγιέ με το καπάκι του συμπλέκτη να παραμένει σταθερή.
Η διαφορά όμως έγκειται στο γεγονός πως ο συμπλέκτης διαθέτει ένα σύστημα με μπίλιες και αυλάκια, το οποίο μειώνει τη ροπή που εμφανίζεται από το φρενάρισμα με τον κινητήρα. Όταν η αντίστροφη αυτή ροπή κάνει την εμφάνισή της, το σύστημα που αναφέραμε παραπάνω επιτρέπει στο μουαγιέ του συμπλέκτη, που ουσιαστικά είναι δυο κομμάτια, να ξεχωρίσει και να μεγαλώσει η απόσταση ανάμεσα σε αυτά. Έτσι είναι σαν να πατάμε ελαφρά το συμπλέκτη πατινάροντάς τον, μειώνοντας το φρενάρισμα με τον κινητήρα.
Μόλις ξανανοίξουμε το γκάζι, ο συμπλέκτης επιστρέφει στην κανονική λειτουργία του. Ο όρος μονόδρομος συμπλέκτης, λοιπόν, έχει να κάνει με την ιδιότητά του αυτή, να έχει μέγιστη εμπλοκή από τη μία κατεύθυνση και από την άλλη να έχει τη δυνατότητα να πατινάρει.
Υπέρ και κατά
Το γεγονός ότι ο συμπλέκτης είναι μονόδρομος αποτελεί ‘‘θείο δώρο’’, εφόσον δεν ταλαιπωρεί την αλυσίδα κατά την έντονη επιβράδυνση, συνεπώς συντελεί θετικά στη λειτουργία της ανάρτησης, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο την πρόσφυση του ελαστικού.
Η οδική συμπεριφορά της μοτοσικλέτας δεν αλλάζει ουσιαστικά, αλλά μας επιτρέπει να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο το σύστημα πέδησης φρενάροντας οριακά χωρίς να πρέπει να μάθουμε να χρησιμοποιούμε το γκάζι και να ‘‘συγχρονίζουμε’’ τις στροφές του κινητήρα με τη γωνιακή ταχύτητα του πίσω τροχού. Και μην ξεχνάτε πως στην οριακή οδήγηση καλό είναι να μην έχουμε πολλά στο μυαλό μας παρά μόνο τις ιδανικές γραμμές και την κατάλληλη στιγμή να επιβραδύνουμε ή να επιταχύνουμε.
Πολλοί είναι όμως αυτοί που είναι πολέμιοι των μονόδρομων συμπλεκτών.
Μια πολύπλοκη μηχανολογική κατασκευή έχει πιθανότητες να δυσλειτουργήσει. Και επειδή ο μονόδρομος είναι πιο πολύπλοκος από τον απλό συμπλέκτη, υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αποδειχθεί αναξιόπιστος.
Επίσης, πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν σαν μειονέκτημα την περιορισμένη δυνατότητα πέδησης του κινητήρα. Αυτοί απλά ανήκουν σε άλλη σχολή.
Το σημαντικότερο για τους εραστές της πραγματικής οδήγησης είναι πως τα βοηθήματα του είδους αυτού αφανίζουν τις δυνατότητες εξέλιξης των αναβατών, περιορίζοντας και την ενεργητική ασφάλεια ουσιαστικά. Θεωρούν, λοιπόν, πως ο μονόδρομος συμπλέκτης έχει τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που σχεδιάστηκε να κάνει. Εξάλλου, στην καθημερινή οδήγηση τα σύγχρονα συστήματα πέδησης μπορούν να ανταπεξέλθουν με άνεση.
Όλα τα παραπάνω είναι απολύτως υποκειμενικά. Ο καθένας μπορεί να επιλέξει τι θα οδηγήσει και πώς. Οι επιλογές πλέον σε aftermarket συμπλέκτες είναι πολλές και αξιόλογες και ο κάθε αναβάτης μπορεί να επιλέξει αυτό που ταιριάζει σε αυτόν και τη μοτοσικλέτα του.
Και δεν είναι τυχαίο που πολλοί κατασκευαστές επιλέγουν να εξοπλίζουν τα μοντέλα τους με μονόδρομους συμπλέκτες από την πρώτη τοποθέτηση.
ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Διαβάστηκε από 8925 αναγνώστες
