Πώς λειτουργεί: Κιβώτιο συνεχούς μεταβαλλόμενης μετάδοσης (CVT)

• Διαβάστηκε από 9835 αναγνώστες
• Ημερομηνία δημοσίευσης: 7/11/2012

Τα κιβώτια συνεχούς μεταβαλλόμενης μετάδοσης έγιναν γνωστά στους περισσότερους από τα scooter, ωστόσο, φαίνεται πως η συγκεκριμένη τεχνολογία εξαπλώνεται και στις μοτοσικλέτες.

Tweet

Η συγκεκριμένη εφεύρεση (που δεν είναι ιαπωνική, όπως θα περίμενε κανείς, αλλά ιταλική) προσφέρει μεγάλα πλεονεκτήματα σε περιβάλλον πόλης, όπου οι αλλαγές ταχυτήτων στο κιβώτιο είναι πολλές και συνεχείς. Με το CVT, όμως, δεν υπάρχουν αλλαγές ταχυτήτων ούτε συμπλέκτης, καθώς η μετάδοση είναι συνεχώς μεταβαλλόμενη. Πώς λειτουργεί, όμως, το συγκεκριμένο σύστημα;

Η βασική αρχή λειτουργίας του έχει ως εξής: Η καρδιά του κιβωτίου CVT αποτελείται από δυο διαιρούμενες τροχαλίες. Η μία βρίσκεται στον άξονα του τροχού και η άλλη στην έξοδο του συμπλέκτη που, στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι πάντα φυγοκεντρικός. Οι τροχαλίες με τη σειρά τους αποτελούνται από δύο κωνικούς δίσκους η καθεμία. Με δεδομένο το πλάτος του ιμάντα που θα σταθεί στο σημείο όπου η απόσταση των δύο δίσκων είναι ίση με αυτό, τη στιγμή που οι δύο δίσκοι απομακρύνονται μεταξύ τους, μειώνεται η διάμετρος, αλλάζοντας τη σχέση μετάδοσης.

Η απομάκρυνση ή σύγκλιση των δύο δίσκων των τροχαλιών ελέγχεται από ένα φυγοκεντρικό στην τροχαλία του τροχού. Ανοίγοντας το γκάζι, ο κινητήρας ανεβάζει στροφές και εμπλέκει ο φυγοκεντρικός συμπλέκτης. Αυτός παρασέρνει την τροχαλία που βρίσκεται στο άκρο του, η οποία αυτή τη στιγμή βρίσκεται ανοιχτή με τον ιμάντα στη μικρότερη δυνατή διάμετρο. Ο ιμάντας κινεί την τροχαλία του τροχού, αναγκάζοντας τον τελευταίο, και κατ επέκταση το scooter, σε κίνηση.

Αρχίζοντας ο τροχός να περιστρέφεται, ασκείται δύναμη στα αντίβαρα του φυγοκεντρικού συστήματος. Αυτά εξαναγκάζουν τους δίσκους της τροχαλίας να απομακρυνθούν, μειώνοντας τη διάμετρο. Ο ιμάντας χαλαρώνει και επιτρέπει στους δίσκους της τροχαλίας στο συμπλέκτη να πλησιάσουν, μεγαλώνοντας τη διάμετρο, ώστε να βρεθεί ο ιμάντας και πάλι με την ίδια τάση. Έχοντας αλλάξει η σχέση των διαμέτρων των τροχαλιών, έχει αλλάξει και η σχέση μετάδοσης, που τώρα έχει γίνει πιο "μακριά", επιτρέποντας στο scooter να αυξήσει ταχύτητα. Η απομάκρυνση των δίσκων στην τροχαλία του συμπλέκτη ελέγχεται από ένα ελατήριο που τους κρατά συνεχώς σε επαφή με τις πλευρές του ιμάντα. Η ρύθμιση του συστήματος γίνεται μειώνοντας το βάρος των αντίβαρων στο φυγοκεντρικό σύστημα. Η τροχαλία ανοίγει δυσκολότερα, δίνοντας στοιχεία "κοντής" ρύθμισης στο κιβώτιο.

Το CVT διαθέτει, όπως και κάθε σύστημα, άλλωστε, κάποια πλεονεκτήματα, αλλά και ορισμένα μειονεκτήματα. Ανάμεσα στα πλεονεκτήματα λογίζονται:

• Η απλότητα στο χειρισμό, ένα πλεονέκτημα ακόμη πιο σημαντικό για τον αρχάριο.
 
• Η επιλογή της βέλτιστης κατά περίπτωση σχέσης μετάδοσης, αφού υπάρχει η δυνατότητα επιλογής από έναν άπειρο αριθμό σχέσεων.

• Χαμηλότερη κατανάλωση, ως αποτέλεσμα του παραπάνω.

• Απλότητα στην κατασκευή, με συνέπεια το χαμηλό κόστος κατασκευής και συντήρησης.

• Αθόρυβη λειτουργία.

Από την άλλη, κάποια από τα μειονεκτήματα είναι τα εξής:

• Μεγάλος απαιτούμενος χώρος για την τοποθέτηση του συστήματος.

• Ευαισθησία στη ρύθμιση που μπορεί εύκολα να ανατρέψει την ομαλή λειτουργία του όλου συστήματος. Φυσικά, με το πέρασμα των ετών, το συγκεκριμένο σύστημα εξελίσσεται συνεχώς, με αποτέλεσμα να βελτιώνεται και να μειώνει σιγά-σιγά την επιρροή των μειονεκτημάτων του.